15 Ιουλίου 1974... Το Πραξικόπημα στην Κύπρο

Άλλη μια αξέχαστη ημερομηνία στην ιστορία της Κύπρου μας.

40 χρόνια μετά

Με τον ήχο των σειρήνων στις 8.20 το πρωί, ώρα που εκδηλώθηκε το προδοτικό πραξικόπημα, η Κυπριακή Δημοκρατία θυμάται και καταδικάζει τη μαύρη επέτειο του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, 1974, που οδήγησε στη βάρβαρη τουρκική εισβολή, τις συνέπειες της οποίας βιώνει ακόμη η Κύπρος.

Χρονικό

Το πρωινό της 15ης Ιουλίου του 1974, ο Χρόνος στη Λευκωσία σταμάτησε. Τέθηκε σε κίνηση ο μηχανισμός υλοποίησης ενός ειδεχθέστατου εγκλήματα σε βάρος του Ελληνισμού. 

Η Εθνική Φρουρά, με επικεφαλής Ελλαδίτες αξιωματικούς και κατ’ εντολήν της Ιωαννιδικής χούντας των Αθηνών, εκδήλωσε στρατιωτικό πραξικόπημα με σκοπό την ανατροπή και – πιθανότατα – τη φυσική εξόντωση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Στις 8.15 πμ, τα πρώτα τεθωρακισμένα άρχισαν να βγαίνουν από τη βάση τους, με κατεύθυνση το Προεδρικό Μέγαρο. Παράλληλα, μία μοίρα καταδρομών διατάχθηκε να καταλάβει όλα τα επίκαιρα σημεία και τα δημόσια κτίρια.

Την ώρα εκδήλωσης του πραξικοπήματος, ο Μακάριος δεχόταν μια ομάδα ελληνοπαίδων από την Αίγυπτο. Κάποιο από τα παιδιά άκουσε τους πυροβολισμούς, αλλά ο Μακάριος τα καθησύχασε. Όταν τα πυρά πύκνωσαν και το Προεδρικό Μέγαρο άρχισε να κανονιοβολείται από τα τεθωρακισμένα της Εθνικής Φρουράς, ο Μακάριος, αφού προστάτευσε πρώτα τους μικρούς του επισκέπτες, στη συνέχεια διέφυγε από τη μοναδική αφύλακτη δίοδο, που υπήρχε στα δυτικά του Προεδρικού Μεγάρου.

Το έγκλημα αυτό είχε βαρύτατες συνέπειες. 

Η κυριότερη και καθοριστικότερη – και σίγουρα ο μόνος, πραγματικά, λόγος για τον οποίο σχεδιάσθηκε και εκδηλώθηκε το Πραξικόπημα – δεν άργησε παρά λίγες μόνο ημέρες. Στις 20 Ιουλίου του 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και μετά από δύο φάσεις στρατιωτικών επιχειρήσεων, κατέλαβε το 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Οι υπόλοιπες θλιβερές συνέπειες του πραξικοπήματος είχαν στόχο απλά να ετοιμάσουν το έδαφος για την επερχόμενη κύρια συνέπειά του, την εισβολή των Τούρκων και τη διαίρεση του νησιού. 

Ωστόσο, είναι σοβαρότατες και πρέπει να αναφερθούν. 

Η παρανοϊκή ενέργεια της 15ης Ιουλίου καταρράκωσε κυριολεκτικά το ηθικό και τη συνοχή μίας βαθιά διαιρεμένης κοινωνίας, διχασμένης ήδη από την αρχή του δεκατετραετούς ανεξάρτητου βίου της και ταλαιπωρημένης το τελευταίο διάστημα από τη δράση διάφορων οργανώσεων όπως το «Εθνικό Μέτωπο» και η «ΕΟΚΑ Β», των οποίων ο ρόλος και η διαδρομή παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστες. 

Διέλυσε ουσιαστικά τον – ήδη προβληματικό, μετά την απόσυρση της Ελληνικής Μεραρχίας – αμυντικό ιστό του νησιού, ενώ αποδεκάτισε και αποδιοργάνωσε τις πλέον αξιόμαχες μονάδες της Κυπριακής Εθνικής Φρουράς. 

Δημιούργησε απίστευτες εικόνες εμφύλιου σπαραγμού, προκάλεσε άγριες αδελφοκτόνες μάχες στο κέντρο μίας ζωντανής πρωτεύουσας, γέμισε τα νοσοκομεία από νεκρούς και τραυματίες, άδειασε την ψυχή της Κύπρου από την ελπίδα.

Πολιτεία και λαός με μνημόσυνα, συγκεντρώσεις και άλλες εκδηλώσεις καταδικάζουν το πραξικόπημα και αποτίουν φόρο τιμής σε όλους όσους έδωσαν τη ζωή τους, προασπιζόμενοι τη δημοκρατία και τη συνταγματική νομιμότητα.

Απεικόνιση της επίθεσης στο Προεδρικό στη ταινία του 1975 "Δολοφονήστε τον Μακάριο". 
Το ραδιοφωνικό διάγγελμα είναι αυθεντικό..

Πηγή πληροφοριών και φωτογραφιών το διαδίκτυο